Investing Bias: ลงทุนแล้วเสี่ยง..เพราะเราลำเอียงนี่เอง

A: เธอ..เค้าบอกกันว่าการลงทุนในหุ้นตอนนี้น่าสนใจ เธอได้ลงทุนไปบ้างไหม

B: โอ๊ยย..ลงทุนมาตั้งแต่ก่อน COVID ถามสิตอนนี้เป็นอย่างไร..ขาดทุนหนักมาก ไม่น่าสนใจหรอก

ขึ้นชื่อว่าเป็นมนุษย์แล้วยังไงก็ดีเราก็คงต้องมีอารมณ์ ความชอบ-ไม่ชอบ เข้ามาเกี่ยวข้องกับทุกเรื่องไปไม่เว้นแม้แต่เรื่องของการลงทุน ที่เรามักจะเอาอารมณ์และทัศนคติของตัวเองเข้ามาเกี่ยวข้องอยู่บ่อยครั้ง ตัวอย่างเช่น ทำงานอยู่สาย IT เลยชอบลงทุนหุ้นกลุ่ม IT, ชอบลงทุนหุ้นบริษัทร้านสะดวกซื้อเพราะตัวเองไปซื้อของกับร้านนั้นเป็นประจำ, ไม่ชอบหุ้น A และจะไม่ลงทุนกันหุ้นนี้เลยเพราะเคยขาดทุนหนักมากกับหุ้นนี้ แต่มนุษย์อย่างเราๆเองนั้นจะรู้หรือไม่ว่า การที่เรามีมุมมองที่เอนเอียงไปทางใดทางหนึ่งนั้นอาจจะส่งผลเสียต่อการลงทุนโดยรวมได้เหมือนกัน

ในทางพุทธศาสนานั้นก็มีคำสอนของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับอคติ ซึ่งต้องบอกว่ายังทันสมัยและนำมาประยุกต์ใช้กับการลงทุนในยุคปัจจุบันนี้ได้อย่างดี ซึ่งอคตินั้นมีอยู่ 4 อย่าง

1. ฉันทาคติ  =  ความลําเอียงเพราะรัก

2. โทสาคติ  =  ความลําเอียงเพราะโกรธ

3. ภยาคติ    =  ความลําเอียงเพราะกลัว

4. โมหาคติ  =  ความลําเอียงเพราะเขลา

ซึ่งแน่นอนครับ “อคติ” เป็นสาเหตุหลักของความผิดพลาดในกระบวนการทางความคิด และการตัดสินใจ พระพุทธเจ้าพระองค์ท่านจึงมีคำสอนให้ใช้หลักธรรมนี้มาพิจารณาในสรรพสิ่งต่างๆว่า “เราเห็นผิดจากความเป็นจริงของสิ่งทั้งปวงอย่างไร”

ดังตัวอย่างที่เกริ่นนำข้างต้นว่า ในช่วงที่ตลาดหุ้นได้ปรับตัวลงเพราะการระบาดของไวรัสโควิด-19 แล้วเราเองมีการลงทุนอยู่ในตลาดหุ้นไว้ ซึ่งแน่นอนครับก็คงได้รับผลการลงทุนเป็นขาดทุน แต่ถ้าหากเรานึกถึงแต่ประสบการณ์อันเลวร้ายและไม่คิดจะลงทุนต่อ จนลืมพิจารณาถึงปัจจัยพื้นฐานที่แท้จริงว่า ณ ช่วงเวลานั้นราคาของหุ้นในหลายกลุ่มอุตสาหกรรม หลายประเทศ ได้ปรับตัวลงมาจนอยู่ในจุดที่น่าสนใจแล้ว นั่นก็ถือเป็นอคติที่ทำให้เราพลาดโอกาสการลงทุนในหนึ่งช่วงเวลาที่ดีที่สุดไป

ในทางการเงินการลงทุนนั้น อารมณ์และจิตวิทยาสามารถที่จะทำให้เราไขว้เขวได้ เพราะ “เมื่อคุณมองโลกผ่านสิ่งใด..คุณก็จะได้ผลลัพธ์จากสิ่งที่คุณเห็นเหมือนสิ่งที่คุณมองผ่าน” ตัวอย่างเช่น คุณตั้งธงมาตั้งแต่แรกว่าว่าชอบหุ้นกลุ่มโรงพยาบาล ถึงแม้ปัจจุบันราคาหุ้นกลุ่มนี้จะแพงขนาดไหนคุณก็จะพยายามหาข้อมูลเพื่อเอาเหตุผลมาสนับสนุนที่จะซื้อหุ้นตัวนี้จนได้ หรืออีกตัวอย่างคือ เมื่อลงทุนแล้วเรามีความสนุกและมีความตื่นเต้นมาปนด้วย จนบางครั้งเริ่มสนุกจนเกินขอบเขตความเสี่ยงที่ตัวเองยอมรับได้ ก็จะเป็นการทำให้พอร์ตลงทุนมีความเสี่ยงจนเกินไป แต่จริงๆแล้วการลงทุนที่ประสบความสำเร็จนั้นควรจะได้กำไร ไม่ใช่ความสนุกสนาน  “Successful investing is supposed not to be exciting and entertaining. it supposed to be profitable”

ในด้านการลงทุนนั้น หากเราละเลยปล่อยให้อคติมาคลอบงำ ย่อมส่งผลเสียให้กับการลงทุนของเราหลายอย่าง เช่น เราจะเลือกลงทุนในกลุ่มสินทรัพย์ที่ชอบจนมีน้ำหนักการลงทุนกับกลุ่มนี้ในพอร์ตลงทุนมากเกินไป และขณะเดียวกันก็จะไม่เลือกลงทุนในกลุ่มสินทรัพย์ที่ไม่ชอบ ซึ่งจะส่งผลให้พอร์ตการลงทุนของเรานั้นละเลยในประเด็นการกระจายความเสี่ยงการลงทุน หรือถึงขนาดละเลยต่อเป้าหมายการลงทุนที่เราตั้งไว้ เพราะสิ่งที่สำคัญที่สุดคือเราต้องไม่ลืม “เป้าหมายการลงทุน” ดังนั้นแล้วเราควรให้เป้าหมายการลงทุนเป็นเครื่องนำทาง มีวินัยการลงทุน และการกระจายความเสี่ยงเป็นเพื่อนร่วมเดินทางข้างกาย

ROBO ADVISOR เป็นอีกหนี่งทางเลือกของการลงทุนโดยตัดอคติของเราออกไป โดยให้ทีมงานมืออาชีพสร้างพอร์ตการลงทุนให้เราและปรับพอร์ตกองทุนรวมแบบอัตโนมัติ สิ่งที่เราต้องทำเพียงกำหนดเป้าหมายการลงทุน ลงทุนตามแผน และติดตามการลงทุน ศึกษาข้อมูล ROBO ADVISOR เพิ่มเติมได้ที่ www.scbs.com/roboadvisor หรือ SCBS Call Center 02 949 1999

ติดตามอ่านเรื่องราวการลงทุนดีๆมีสาระเป็นประจำได้ที่ Facebook  SCB Security และ Easy Invest เพื่อรู้เท่าทันตัวเองและเหตุการณ์ต่างๆ เพราะการลงทุนเป็นเรื่องที่สำคัญ แต่ทัศนคติตั้งต้นก่อนการลงทุนนั้นเป็นเรื่องที่สำคัญกว่า